«Το Εφήμερο – The Ephemeral Project»
27-29 Σεπ 2019
Νεκροταφείο Κεραμεικού
Κείμενο: Professor Sozita Goudouna, CUNY City University of New York
Ο πηλός αποτελεί ένα οπλοστάσιο καλλιτεχνικών μέσων που επιτρέπει την εξερεύνηση, τον πειραματισμό, την άμεση έκφραση και, συχνά, τη συνεργασία. Σημαντικό είναι ότι η χρήση του υποδηλώνει και τονίζει τη γη, το τοπίο, την ιστορία, την ανθρώπινη αφή και τις πρωταρχικές παρορμήσεις.
Στη σύγχρονη τέχνη και σε καλλιτεχνικά κινήματα, όπως ο μινιμαλισμός, η γλυπτική γλώσσα μετασχηματίζει τις χρήσεις του πηλού.
Στην γλυπτική εγκατάσταση «Το Εφήμερο – The Ephemeral Project», που προτείνουμε να παρουσιαστεί στο Νεκροταφείο του Κεραμεικού, η εικαστικός Πωλίνα Κασιμάτη, ανιχνεύει τη φύση του εφήμερου μέσα από τους πολλαπλούς μετασχηματισμούς και την ευθραυστότητα του πηλού. Η Κασιμάτη επινοεί μέσω του πηλού ανθρώπινους σχηματισμούς από την αφετηρία της ζωής και της παρουσίας έως την ανυπαρξία.
Τοποθετώντας τα γλυπτά στο δημόσιο χώρο του νεκροταφείου του Κεραμεικού, σε καθημερινές καιρικές συνθήκες, η εικαστικός παρατηρεί τις διακυμάνσεις της φύσης και τις επιπτώσεις στον άψητο πηλό που υφίσταται αλλοίωση και σταδιακά επανέρχεται στην αρχική κατάσταση του χώματος. Ο πηλός που μετασχηματίζεται σε ένα όγκο χώματος δεν μπορεί παρά να είναι μια μεταφορά για την ανθρώπινη φύση.
Η ανθρώπινη μορφή γίνεται ο κύριος αρχιτεκτονικός χώρος της εγκατάστασης στο μουσείο, είναι το κεντρικό σημείο από το οποίο προσανατολίζονται τα άλλα στοιχεία, το φώς, το περιβάλλον, ο ήχος και κυρίως το βλέμμα και η αντίληψη των θεατών.
Η εικαστικός μέσω του πηλού «ενσαρκώνει» διαφορετικούς χαρακτήρες, ενεργούς πολίτες που μέσα από το σχήμα τους, τη φυσιολογία και την υλικότητα τους συνθέτουν τη μορφή μια εμπειρίας, τον τόπο και το σημάδι της υποκειμενικότητας του χαρακτήρα στο δημόσιο χώρο. Εκφράσεις, κινήσεις, εναγκαλισμοί συμβάλλουν στη σύνθεση των χαρακτήρων/πολιτών και κατευθύνουν το μουσειακό χώρο και την υποκειμενική, σωματική συνειδητοποίηση των θεατών.
Η κατανόηση της παρουσίας αποτελεί βασική θεματική στο έργο της Κασιμάτη, που διευρύνεται στο «Το Εφήμερο – The Ephemeral Project», με την έρευνα της εικαστικού στην αντίληψη του ζωντανού σώματος, της ανθρώπινης μορφής, και της σωματικής παρουσίας ως καλλιτεχνικού μέσου.
Η ζωτικότητα των μορφών στη συγκεκριμένη έκθεση δεν διαμεσολαβείται τεχνικά μέσω του βίντεο, της κινούμενη εικόνας και της τεχνολογίας. Με την εφαρμογή αρχαίων και διαχρονικών καλλιτεχνικών πρακτικών η Κασιμάτη επιτυγχάνει να σωματοποιήσει τον εικαστικό χώρο μέσω της παρουσίασης σωμάτων από πηλό, που καταφέρνουν να υπάρξουν όχι μόνο ως αντικείμενο της αντίληψης, αλλά ως τόπος προέλευσής του, το μηδενικό του σημείο.
Φτογραφίες © John Carnessiotis
Η αισθητική των γλυπτών έργων της Πωλίνας Κασιμάτη, από το πιο απλό εικαστικό μέσο, είναι απόλυτα συνυφασμένη με την αρχαιότητα, αφού παραπέμπει εμφανώς στο διαχρονικό υλικό του παρελθόντος που παραμένει σε αντίθεση στη μνημειακή αντιμετώπιση της τέχνης.
Τα εφήμερα γλυπτά της Κασιμάτη θα τοποθετηθούν in situ στο νεκροταφείο του Κεραμεικού με σκοπό να γίνουν μέρος του τοπίου και να ενσωματωθούν στο φυσικό περιβάλλον του αρχαιολογικού χώρου στην επόμενη μορφή τους αυτή του χώματος. Τα γλυπτά θα λίωσουν σταδιακά λόγω των καιρικών συνθηκών αφήνοντας το σύγχρονο ίχνος τους στον αρχαίο τόπο.
Η εξελισσόμενη διαρκώς μορφή της γλυπτικής εγκατάστασης αποκαλύπτει την ευαισθησία στην προσέγγιση της εικαστικού και το ενδιαφέρον της για τους συσχετισμούς σύγχρονης τέχνης και αρχαιολογίας. Τα γλυπτά ενσωματώνονται στον χώρο, δίνοντας την αίσθηση ότι δημιουργήθηκαν από θραύσματα της ανασκαφής.
Παραπέμποντας σε εικαστικές εγκαταστάσεις όπως τους πάγους του Olafur Elliason, η καλλιτεχνική πρακτική της Κασιμάτη αποκαλύπτει την αδιάσπαστη συνέχεια της τέχνης και της τεχνικής, από την αρχαιότητα έως σήμερα και συνάδει με το άνοιγμα που κάνει το Υπουργείο Πολιτισμού και οι Εφορείες προς διαφορετικές προσεγγίσεις στους αρχαιολογικούς χώρους, καθώς τονίζει την ανάγκη για μια μια νέα αντιμετώπιση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς που να συνδυάζει τις διαχρονικές αξίες της τέχνης, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, και τη σημασία της παρουσίας της σύγχρονης τέχνης στους αρχαιολογικούς χώρους.
Παραγωγή: Out Of The Box Intermedia
Παραγωγές της Out Of The Box έχουν παρουσιαστεί στο New Museum NYC, ΕΜΣΤ Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Μουσείο Μπενάκη, στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο, Shunt Vaults Λονδίνο, Hunterian Museum Λονδίνο, French Institute, ICA, Historical Archives Museum, Place-London, Frieze London, Tate Modern, στο Δημόσιο Χώρο στη Βυρητό, στο Βουβάλειο Παρθεναγωγείο στην Ποθία Καλύμνου, στην Ιόνιο Βουλή, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου και το Ελληνικό Προξενείο Νέας Υόρκης. Οι παραγωγές της εταιρίας εξετάζουν δομικούς συσχετισμούς ανάμεσα στις εικαστικές τέχνες, τον κινηματογράφο, την αρχιτεκτονική, την επιστήμη και τη χορογραφική έρευνα. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την ιστοσελίδα: